Mildiyö, başta patates ve domates olmak üzere farklı sebze türlerinde de görülen ve mücadele edilmediği taktirde ciddi verim kayıplarına yol açabilen tahripkâr bir oomycetes sınıfı mantar hastalığıdır. Halk arasında, özellikle patates ve domateste, geç yanıklık veya kara şimşek olarak da bilinir.

Hastalığın Belirtileri

Mildiyö hastalığının belirtileri, bitkinin yapraklarında sarı lekeler olarak başlar. Bu lekeler zamanla büyür ve kahverengiye döner. Yaprakların alt yüzeyinde mor yada beyaz renkte olan tüylü bir yapı oluşur.  Yapraklar hastalık ilerledikçe kurur ve dökülür. https://en.wikipedia.org/wiki/Downy_mildew.

Hastalığın Yayılması ve Yaşam Döngüsü

Mildiyö, nemli ve serin ortamlarda hızla yayılır. Sporlar, rüzgar ve su yoluyla taşınarak yeni bitkileri enfekte eder. Hastalık, bitkinin damar sistemine girerek su ve besin taşınmasını engeller. Bu durum, bitkinin hızla solmasına ve ölmesine neden olabilir.

• Kışlama: Mildiyö, enfekte olmuş bitki kalıntılarında veya toprakta miselyum (doku filamanları) veya oospor (kalın duvarlı yuvarlak yapılar) olarak kışlar.

• Çimlenme: Sıcaklık 10-23°C arasında ve bağıl nem %85'in üzerinde olduğunda, oosporlar çimlenir. Çimlenen oosporlar, sporangiophor adı verilen yapılar üretir.

• Sporangium Üretimi: Sporangiophorlar, bitki stomalarından (gözeneklerinden) çıkar ve üzüm salkımına benzeyen sporangiumlar oluşturur. Her bir sporangium, birçok zoospor içerir.

• Yayılma: Sporangiumlar rüzgâr ve su yoluyla taşınır. Zoosporlar, ıslak ve ılıman hava koşullarında yaprak yüzeyine ulaşır ve burada çimlenir.

• Enfeksiyon: Zoosporlar, enfekte bitkilerden veya topraktan yeni bitkilere yüzerek geçer ve onları enfekte eder. Bu döngü, uygun hava koşullarında dört gün kadar kısa bir sürede tamamlanabilir, ancak genellikle 7-10 gün sürer.

• İkincil Enfeksiyon: Enfekte bitkilerde yeni sporlar üretilir ve bu sporlar, hastalığın yayılmasına neden olur. Bu döngü, uygun koşullar altında tekrar tekrar devam eder.

Mildiyö, bitkilerde ciddi hasarlara yol açabilen bir hastalıktır. Bu nedenle, hastalığın yaşam döngüsünü anlamak, etkili kontrol ve önleme stratejileri geliştirmek için önemlidir.

Kontrol ve Mücadele Yöntemleri

Mildiyö ile mücadelede çeşitli yöntemler kullanılabilir. 

Bunlardan kültürel önlemler arasında, hastalıklı bitkilerin uzaklaştırılması ve yok edilmesi, erken ekim yapılması ve bitkilerin iyi havalandırılması yer alır. 

Kimyasal mücadele yöntemlerinde ise, fungisitlerin doğru zaman ve doğru dozda uygulanması, mildiyö hastalığını etkili bir şekilde kontrol altına almak adına çok önemlidir. 

Sonuç

Mildiyö, patates ve domates başta olmak üzere, diğer bitkilerde de ciddi verim kayıplarına neden olabilen bir hastalıktır. Uygun mücadele yöntemleri ile bu hastalığın yayılması engellenebilir.  Tarımda sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesi, mildiyö ile mücadelede önemli bir rol oynar.

Yeni bir fungisit sınıfının ilk üyesi Zorvec™ aktif içeren Vinabel® patateste ve domateste başarılı bir mildiyö mücadelesi sunar. Uzun süreli ve kalıcı kontrol sağlayan Vinabel®, Zorvec™ aktifin yağmurdan yıkanmaya karşı dayanıklılık ve uygulama zamanı esnekliği özellikleriyle de maliyet tasarrufu sağlar.  Vinabel® ile ilgili detaylı bilgiye buradan(link) ulaşabilirsiniz.

Alternatif olarak, üstün özellikli bakır hidroksit etkili maddesi ile farklı bir teknolojiye sahip olarak üretilmiş bir çözüm olan Kocide® 2000 ile de patates ve domateste mildiyö hastalığına karşı etkili bir koruma sağlayabilirsiniz.

*Bitki koruma ürünlerini güvenli ve kurallara uygun şekilde kullanınız. Kullanmadan önce etiketi dikkatlice okuyarak talimatlara uyunuz. Tavsiye edilen ürünlerin dışında kullanılması kesinlikle yasaktır. Zehirlenme durumunda Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM)’in 114 numaralı telefonunu arayınız.