Buğdayda başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum), buğday bitkilerinin genellikle başaklarında enfeksiyonlara neden olan bir mantar türüdür. Bu mantar, bitkilerin dokularına girerek gelişir ve toksinler üretir. Hastalıklı bitkilerde, çiçeklenme döneminden sonra bir veya birden fazla başakçığın beyazlaşması ve vaktinden önce olgunlaşması gibi belirtiler görülür.

Yaşam Döngüsü

Buğdayda başak yanıklığının (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) yaşam döngüsü toprakta ve bitki artıklarında hayatta kalabilen dayanıklı yapılar olan klamidosporlar ve konidiler aracılığıyla gerçekleşir. Bu sporlar, uygun koşullarda (yüksek nem ve serin sıcaklık) çimlenerek bitkileri enfekte eder. Hastlıklı bitkilerde sporlar oluşur ve rüzgâr, su ve tarım aletleri yoluyla yayılır.

Belirtiler ve Zararlar

Buğdayda başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) enfeksiyonunun en belirgin belirtileri başaklarda görülen çürüklük ve yanıklık belirtileridir. Hastalıklı başaklarda ise beyazımsı veya pembe renkli küf tabakası görülebilir. Bu belirtiler, buğday bitkisinin su ve besin alımını engelleyerek verim kaybına yol açar. Ayrıca, buğday başak yanıklığının (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) ürettiği toksinler, buğday tanelerinde mikotoksin birikimine neden olarak insan ve hayvan sağlığını tehdit edebilir.

Buğday başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) enfeksiyonunun erken teşhis edilmesi ve kontrol altına alınması için önemlidir. Entegre zararlı yönetimi stratejileri, bu belirtilerin ortaya çıkmasını engellemek ve enfeksiyonun yayılmasını kontrol altına almak için kritik öneme sahiptir

Mücadele Yöntemleri

Buğdayda başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) ile mücadelede entegre zararlı yönetimi (IPM) stratejileri önemlidir. Bu stratejiler arasında kültürel ve kimyasal mücadele ön plana çıkmaktadır.

Kültürel Önlemler

• Dayanıklı Çeşitler Kullanmak: Buğdayda başak yanıklığına (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) karşı dayanıklı buğday çeşitleri seçmek, enfeksiyon riskini azaltabilir.

• Ekim Nöbeti: Aynı tarlada sürekli buğday ekimi yerine, farklı bitkilerle ekim nöbeti uygulamak, patojenin toprakta birikmesini engeller. Hastalığın yoğun görüldüğü alanlarda 2-3 yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.

• Toprak İşleme: Derin toprak işleme, enfekte bitki artıklarının toprağın derinliklerine gömülmesini sağlar ve sporların yüzeye çıkmasını engeller.

• Temizlik ve Hijyen: Tarım aletlerinin ve makinelerin temizliği, sporların bir tarladan diğerine taşınmasını önler.

Kimyasal Mücadele

• Fungisit Kullanımı: Uygun fungisitlerin zamanında ve doğru dozda uygulanması, Buğdayda başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) enfeksiyonlarını kontrol altına alabilir. Fungisitlerin etkili olabilmesi için doğru zamanlama ve uygulama teknikleri önemlidir.

Bu yöntemlerin kombinasyonu, Buğdayda başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) ile etkili bir şekilde mücadele etmek için başarılı sonuç verir. Entegre zararlı yönetimi stratejilerinin uygulanması, buğday üretiminde verimliliği ve kaliteyi artırmak için kritik öneme sahiptir.

Buğdayda zarara sebep olan ile başak yanıklığı (Fusarium culmorum, Fusarium graminearum) hastalığı ile mücadelede başarıya ulaşmak için Corteva Agriscience buğday fungisiti Verben®’i tercih edebilirsiniz. Verben® buğdayda kök ve kök boğazı çürüklüğü, külleme ve başak yanıklığı gibi hastalıkların kontrolünde başarı sunar. Buğdayın hasat dönemine kadar uzanan uygulama zamanı ile kullanmda esneklik avantajı sunar. 

*Bitki koruma ürünlerini güvenli ve kurallara uygun şekilde kullanınız. Kullanmadan önce etiketi dikkatlice okuyarak talimatlara uyunuz. Tavsiye edilen ürünlerin dışında kullanılması kesinlikle yasaktır. Zehirlenme durumunda Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM)’in 114 numaralı telefonunu arayınız.